Als ondernemer heeft u bij een echtscheiding naast uw privézorgen ook nog de zorg voor de continuïteit van uw onderneming. Dan is het prettig om zicht te hebben op de consequenties die zakelijk en privé uit de ontstane situatie voortvloeien.
Alimentatie
Het inkomen van een ondernemer laat zich minder eenvoudig vaststellen dan van een werknemer in loondienst. De ondernemer heeft niet het vangnet van een arbeidsovereenkomst of de sociale zekerheid. Zijn inkomen is afhankelijk van meerdere factoren, welke deels binnen en deels buiten zijn eigen invloedsfeer liggen.
Wat bepaalt de hoogte van de alimentatie?
Een alimentatieverplichting wordt aan de ene kant gebaseerd op de behoefte van de alimentatiegerechtigde en aan de andere kant op de draagkracht van de alimentatieplichtige. Oftewel:
wat heeft iemand nodig (naast eventuele eigen inkomsten) en wat kan de ander betalen? De laagste van de twee bepaalt wat de maximale alimentatie zal zijn.
Ondernemingsvorm
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen een ondernemer die een onderneming op eigen naam voert en de ondernemer die dat via een rechtspersoon doet. Voor een onderneming op eigen naam geldt dat de beschikbare winst het bedrag is dat de ondernemer geacht kan worden te onttrekken aan de onderneming. Daarnaast wordt vaak bekeken of er liquide middelen zijn die vrijgemaakt kunnen worden. Het moet hierbij dan gaan om gelden die niet direct nodig zijn voor de onderneming, want de continuïteit van de onderneming mag niet in gevaar komen.
Directeur-grootaandeelhouder
De vaststelling van de draagkracht van de directeur-grootaandeelhouder (dga) levert in de praktijk veel discussie op. Bij het bepalen van het inkomen van een dga wordt niet alleen gekeken naar het door de dga te ontvangen salaris, maar ook naar het resultaat van de onderneming. De rechter kijkt naar wat redelijkerwijs verdiend kan worden. De dga is namelijk bij machte zelf de hoogte van zijn salaris te bepalen en kan er dus voor kiezen zichzelf een relatief laag salaris toe te kennen. Ook in het geval er geen dividenduitkeringen plaatsvinden, kan de rechter – als hij van mening is dat de financiële situatie van de onderneming dit toelaat – bij de vaststelling van de draagkracht uitgaan van het fictieve geval waarbij dit wel gebeurt. Hierbij moet worden nagegaan welke gelden aan de onderneming kunnen worden onttrokken zonder dat de continuïteit van de onderneming in gevaar wordt gebracht. Het is zaak de rechter voldoende inzicht te geven in de structuur van de onderneming en te voorzien van de benodigde bedrijfseconomische informatie (o.m. over de liquiditeit, solvabiliteit en vrije kasstroom).
Representatieve winst
Voor de vaststelling van het resultaat van de onderneming wordt vaak een gemiddelde genomen van de resultaten over de voorafgaande drie of vijf jaren. Het is van belang, voor zover mogelijk, te komen tot een representatief winstbegrip. Als de cijfers van een voorliggend jaar een afwijkend resultaat laten zien en deze – als gevolg van voornoemd uitgangspunt – ten onrechte tot een te hoge draagkracht zouden leiden, komt het aan op een goede voorbereiding om daarmee de rechter ervan te overtuigen de betreffende cijfers buiten beschouwing te laten. En in sommige gevallen dient de focus voor een representatieve winst juist volledig op toekomstige jaren te liggen.
Informatie en advies
Het berekenen van draagkracht van ondernemers is maatwerk. Mook Familierecht ziet het als haar taak een zorgvuldige analyse te maken van de draagkracht van de ondernemer. Een goede voorbereiding, bij voorkeur in nauwe samenwerking met de accountant, kan te hoge verplichtingen helpen voorkomen.
Verdeling gemeenschap/afwikkeling huwelijkse voorwaarden
Of de onderneming onderdeel uitmaakt van de echtscheiding hangt af van het huwelijksvermogensregime waarin u gehuwd bent, in (beperkte) gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden.
Bij de verdeling van de gemeenschap van de goederen valt een onderneming (of de aandelen ervan) in beginsel in de gemeenschap en maakt daarmee onderdeel uit van de verdeling. In de huwelijkse voorwaarden kan zijn opgenomen dat de onderneming buiten de verdeling valt. Als de onderneming wel in de verdeling valt, zal de waarde ervan bepaald moeten worden. Hierbij zal er nauw overleg plaatsvinden met uw accountant of een door Mook Familierecht ingeschakelde accountant. Ook de verdeling van de pensioenrechten verdient bij de ondernemer bijzondere aandacht, of het nu gaat om de IB-ondernemer of de DGA.
Mook Familierecht heeft een ruime ervaring in het bijstaan van ondernemers.
Belt u gerust vrijblijvend voor overleg en advies met Mook Familierecht.